نارسایی قلبی چیست؟
نارسایی قلبی قلب یکی از مهم ترین و حیاتی ترین ارگان های بدن است. این ارگان چهار حفره ای با فرستادن خون به نقاط مختلف بدن زندگی را به جریان می اندازد. اما آیا می توان با یک قلب نارسا زندگی کرد؟
نارسایی زمانی رخ می دهد که در اثر آسیب عضله ی قلبی، قلب خون را به درستی درون رگ ها پمپاژ نکند. درنتیجه، قسمت عمده ی خون به داخل قلب و ریه برگشت میکند و مایع احتباس یافته میتواند در ریهها جمع شود و منجر به تنگی نفس شود. از طرف دیگر خون رسانی مورد نیاز به بیشتر ارگان های بدن (مانند کلیه ها) نیز با مشکل رو به رو می شود.
برخی از بیماریهای قلبی، مانند تنگی شریانهای قلب (بیماری عروق کرونر) یا فشار خون بالا، به تدریج قلب را تضعیف میکنند و پمپاژ قلب را مختل میکنند.
آیا نارسایی قلبی درمان پذیر است؟
این عارضه می تواند تهدید کننده زندگی باشد. اما با درمان مناسب می توان علائم و نشانه های آن را به طرز معنا داری بهبود بخشید و درمان ممکن است در مواردی به فرد کمک کند تا عمر طولانی تری داشته باشد.
تغییرات سبک زندگی – مانند کاهش وزن، ورزش، کاهش نمک رژیم غذایی و پرهیز از عوامل ایجاد کننده ی نارسایی مانند الکل و سیگار- می تواند کیفیت زندگی بیمار را بهبود بخشد. با این حال، افراد مبتلا به نارسایی قلبی ممکن است علائم شدیدی داشته باشند و برخی نیز ممکن است نیاز به پیوند قلب داشته باشند.
مانند هر بیماری دیگری پیشگیری مهم ترین درمان است. با پرهیز از عواملی که می توانند فرد را دچار این بیماری می کند ( مانند دیابت، سکته ی قلبی، سیگار و غیره) مهم ترین گام را حفظ سلامت قلب خود برداشته ایم.
فرد مبتلا به نارسایی قلبی چه علایمی دارد؟
علائم و نشانه های نارسایی قلبی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
اکثر نشانه های نارسایی قلبی ناشی از احتباس مایعات است. این موارد عبارتند از:
تنگی نفس با فعالیت یا در حالت دراز کشیده
ضربان قلب سریع یا نامنظم و حس تپش قلب ناخوشایند
تورم مچ پا و پاها
کاهش توانایی فرد در ورزش و فعالیت کردن
سرفه یا خس خس سینه همراه با خلط خونی یا صورتی
تورم در ناحیه شکم
افزایش وزن در عرض مدت زمان کوتاه
حالت تهوع و بی اشتهایی ناشی از احتباس مایعات در شکم
درد قفسه سینه بویژه اگر نارسایی قلبی ناشی از حمله قلبی باشد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت بروز هریک از علایم بالا لازم است که به پزشک مراجعه کنید.
اگر یکی از موارد زیر را تجربه می کنید بایستی حتما به اورژانس مراجعه کنید:
درد قفسه سینه
سنکوپ یا ضعف شدید
ضربان قلب سریع یا نامنظم همراه با تنگی نفس یا کاهش سطح هوشیاری
تنگی نفس ناگهانی و شدید و سرفه هایی با خلط سفید یا صورتی و کف آلود
علل نارسایی قلبی
هر علتی که منجر به آسیب و ضعف دایمی عضلات قلب شوند می توانند نارسایی قلبی ایجاد کنند. شایع ترین علل ایجاد نارسایی به شرح زیر است:
بیماری (تنگی) عروق کرونر: در اثر تجمع چربی در دیواره ی عروق خونرسانی به قلب کاهش می یابد. در اثر کاهش خونرسانی قسمت هایی از قلب دچار ایسکمی و مرگ می شوند. در این حالت آسیب وارد شده به قلب منجر به نارسایی می شود.
فشار خون بالا: در اثر فشار خون بالا، استرس و فشار زیادی به قلب وارد می شود.
سایر علل عبارتند از :
دریچه های قلب معیوب
التهاب عضله قلب (میوکاردیت) که می تواند ناشی از عفونت های ویروسی رخ دهد.
بیماری قلبی مادرزادی
دیابت
مصرف الکل
ضربان قلب نامنظم
سیگار کشیدن یا استفاده از تنباکو
چاقی
تشخیص نارسایی قلبی:
پزشک متخصص قلب و عروق معمولا از طریق اکوکاردیوگرافی می تواند مشخص کند که قلب چه درصدی از خون وارد شده را به خارج پمپاژ می کند. درصورتی که این میزان بالای ۵۰ درصد باشد قلب فرد سالم است.
البته در مواردی این بیماری ناشی از اختلال در بیرون فرستادن خون نیست، بلکه ناشی از اختلال در ورود خون به بطن هاست. در این حالت اختلال قلب در شل شدن (مرحله ی دیاستول یا استراحت) رخ می دهد.
عوارض ناشی از نارسایی قلبی:
در اثر نارسایی قلب در دراز مدت ارگان های مختلف بدن با آسیب رو به رو می شوند. این آسیب ها عبارتند از:
نارسایی کلیوی: در اثر کاهش قدرت قلب در فرستادن خون به بیرون میزان جریان خون کلیه ها نیز کاهش می یابد. در اثر کاهش این جریان خون کلیه ها به تدریج دچار نارسایی می شوند.
نارسایی کبدی: در اثر نارسایی قلب راست مایعی که در حالت عادی از کبد به داخل حفرات سمت راست قلب می رود به داخل کبد برگشت داده می شود. در این حالت کبد دچار احتقان و نارسایی می شود و فرد علایمی مانند هپاتیت یا سیروز را می تواند تجربه کند.
اختلالات دریچه های قلبی: در اثر بالا رفتن فشار مایعات در داخل حفرات قلبی دریچه ها به تدریج مستهلک شده و دچار اختلال عملکرد می شوند.
درمان نارسایی قلبی:
درمان دارویی: دسته های دارویی مختلفی در درمان این بیماری به کار می روند. لزوم استفاده از هریک از آن ها متناسب با وضعیت فرد و عملکرد سایر ارگان های بدن است. بنابراین یکی از اقدامات تخصصی متخصص قلب و عروق تنظیم دارو های نارسایی قلبی است.
درمان های جراحی:
در برخی از افراد از روش های جراحی نیز می توان در درمان این بیماری استفاده کرد. این روش ها بسیار متنوع هستند و می توانند شامل بایپس عروق کرونری، تعویض دریچهها، کارگذاری دفیبریلاتور و یا حتی پیوند قلبی باند.
تغییرات سبک زندگی لازم در نارسایی قلبی:
قطع سیگار و الکل
تنظیم وزن و وزن گیری روزانه
رژیم غذایی عاری از چربی های ترانس و کم نمک
فعالیت فیزیکی روزانه
به طور خلاصه:
این بیماری درمان قطعی ای ندارد. اما مانند بسیاری از بیماری های دیگر پیشرفت علم پزشکی منجر به کاهش پیشرفت بیماری و بهبود علایم فرد می شود. مهم ترین اقدام پیشگیری از ابتلا به نارسایی قلبی از طریق اتحاذ سبک زندگی سالم است. در صورت بروز هر یک از علایم نارسایی مراجعه زودهنگام در درمان بیماری تاثیر به سزایی دارد.
سوالات متداول
سوال : نارسایی قلبی چیست؟
پاسخ : نارسایی زمانی رخ می دهد که در اثر آسیب عضله ی قلبی، قلب خون را به درستی درون رگ ها پمپاژ نکند.
سوال : آیا نارسایی قلبی درمان پذیر است؟
پاسخ : با درمان مناسب می توان علائم و نشانه های آن را به طرز معنا داری بهبود بخشید و درمان ممکن است در مواردی به فرد کمک کند تا عمر طولانی تری داشته باشد.
سوال : علل نارسایی قلبی چیست؟
پاسخ : هر علتی که منجر به آسیب و ضعف دایمی عضلات قلب شوند می توانند نارسایی قلبی ایجاد کنند.